Yükseltgenme Basamaklarının Hesaplanmasındaki Yöntemler

 Yükseltgenme Basamaklarının Hesaplanmasındaki Yöntemler



A grubu elementlerinin bileşiklerindeki yükseltgenme basamakları hesaplanırken aşağıdaki özellikler göz önünde bulundurulur.

1. IA elementleri bileşiklerinde her zaman +1 yükseltgenme basamağına sahiptir.( Li+,Na+,K+)


2. IIA elementleri bileşiklerinde her zaman +2 yükseltgenme basamağına sahiptir.(Be+2,Mg+2,Ca+2)


3. IIIA elementleri bileşiklerinde her zaman +3 yükseltgenme basamağına sahiptir.( Al+3)


4. Oksijen bileşiklerinde genellikle -2 yükseltgenme basamağına sahiptir.

Ancak, Oksijen peroksitlerinde( H2O2, Na2O2, MgO2 ,CaO2...) -1 yükseltgenme basamağına sahiptir.

Ayrıca OF2 de +2 yükseltgenme basamağındadır.

IA ve IIA grubu elementlerinin oksijenle yaptığı ve oksijenin -1 yükseltgenme basamağına sahip olduğu bileşikleri Peroksitler denir.



5. Hidrojen bileşiklerde çoğunlukla +1 yükseltgenme basamağına sahiptir. Metal-hidrojen ikili bileşiklerinde (NaH,MgH2, AlH3…) -1 yükseltgenme basamağına.



6. Bir atomun serbest haldeki (tek cins atomlu Na,Ca,Mg,Pb,....ve elementel molekül halindeyken H2,S8,O2,N2,P4.....) yükseltgenme basamağı sıfırdır.


7. Ametallerin metallerle yaptıkları ikili bileşiklerde ; VIIA elementleri (F,Cl,Br,I) -1 , VIA elementleri(O,S) -2, VA elementleri (N,P) -3 yükseltgenme basamağındadır.



8. Tüm bileşiklerde atomların yükseltgenme basamakları toplamı sıfırdır.



9. Köklerdeki atomların yükseltgenme basamakları toplamı kökün üstündeki yüke eşittir.



10. Flor (F) elementinin yükseltgenme basamağı her zaman -1 dir


Aşağıdaki elementlerin yükseltgenme basamaklarının hesaplanmasını inceleyiniz.

ÖRNEK 1.

K2CrO4 da Cr'mun yükseltgenme basamağını bulalım K = +1, O = – 2 olduğuna göre
2(+1) + Cr + 4.(– 2) = 0
Cr = + 6 bulunur.

ÖRNEK 2.

HPO4-2 iyonundaki P nin değerliğini bulalım.
+ 1 + P + (–8) = –2
P = + 5 olarak bulunur.